[Πρεμιέρα: 7/11/2013]
Περιπέτεια / Σκηνοθεσία-Σενάριο: Αλφόνσο Κουαρόν / Πρωταγωνιστούν: Sandra Bullock, George Clooney, Ed Harris (voice), Orto Ignatiussen (voice), Phaldut Sharma (voice), Amy Warren (voice), Basher Savage (voice) / Μουσική: Steven Price / Διάρκεια: 91’’ / Παραγωγή: ΗΠΑ / Διανομή: Village
Υπόθεση: Μία διαστημική αποστολή ακυρώνεται εκτάκτως λόγο ατυχήματος και οι αστροναύτες προσπαθούν να επιστρέψουν στην γη χωρίς τον απαραίτητο εξοπλισμό και δίχως να μπορούν να επικοινωνήσουν με τον πλανήτη τους.. μόνοι τους αντιμέτωποι με την σκοτεινή απεραντοσύνη του σύμπαντος..
Συχνά στην ζωή όλα κάνουν τον κύκλο τους όπως η μόδα.. στη ψυχαγωγία.. στις συνήθειες.. Το ίδιο συμβαίνει και στην 7η τέχνη που αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της ζωής μας.. ή αν θέλετε της ζωής όσων αγαπούν τον κινηματογράφο. Οπότε επιστρέφουμε πάλι σε ένα αγαπημένο είδος ταινιών του 1970 και του 1980’ τις ταινίες επιστημονικής φαντασίας με θέμα το διάστημα. Βέβαια η ταινία “Gravity” πραγματεύεται στο διάστημα μια ιστορία μυθοπλασίας η οποία παρουσιάζει ένα διαστημικό ατύχημα που θα μπορούσε να συμβεί στην πραγματικότητα. Επομένως έχουμε μία ρεαλιστική και ανθρωποκεντρική ταινία φαντασίας.. Ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος Αλφόνσο Κουαρόν που υπόγραψε σκηνοθετικά το «Ο Χάρι Πότερ και ο Αιχμάλωτος του Αζκαμπάν» το 2004, δημιουργεί μία ταινία που όπως λένε θα γράψει ιστορία ως η καλύτερη στο είδος της.. και δεν έχουν άδικο.. Αν και αυτή η θριαμβευτική αναφορά μας πονηρεύει λίγο ως διαφημιστικό προμόσιον αφού έγινε πριν καλά καλά προβληθεί η ταινία..
Η ταινία παρουσιάζει ένα ατύχημα που γίνεται σε μία διαστημική αποστολή ρουτίνας (αν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τον όρο «ρουτίνα» για ένα διαστημικό μακρινό ταξίδι) και ένα απρόσμενο γεγονός προκαλεί βλάβη στα μέσα επιστροφής του πληρώματος στην Γη, καθώς τους διακόπτει και κάθε επικοινωνία με τον πάτριο πλανήτη.. Η μόνη επικοινωνία που είχε το πλήρωμα ήταν μεταξύ τους.. μεταξύ των επιζώντων που ήταν μόνο δύο.. Αλλά κι αυτή η μεταξύ τους επικοινωνία εξαρτιόταν από συσκευές οι οποίες έχουν πηγή ενέργειας και οι πηγές ενέργειας κάποια στιγμή εξαντλούνται..
Το “Gravity” καταφέρνει με έξυπνα τεχνάσματα να «ξεγλιστρά» από τα κλασικά στερεότυπα των ταινιών δράσης και να ξεχωρίζει στο είδος του. Το βασικό χαρακτηριστικό αυτής της ταινίας είναι ότι χωρίς να παραμερίζει την δράση, εστιάζει στους χαρακτήρες.. Με αποτέλεσμα μια ανθρωποκεντρική ταινία δράσης που κρατάει μέχρι το τέλος (κυριολεκτικά) στο ζενίθ την αγωνία του θεατή και παράλληλα τον τσιμπάει συναισθηματικά προκαλώντας ρίγη συγκίνησης. Αυτό το καταφέρνει μέσα από την εξιστόρηση ιστοριών, που μας κάνουν να γνωρίσουμε καλύτερα των ψυχισμό των ηρώων και να ταυτιστούμε καλύτερα με το δράμα τους. Επίσης η κάμερα εστιάζει συχνά στα μάτια για να μεταδώσει στο κοινό πιο ρεαλιστικά το «πόνο», αφού στο βλέμμα αποτυπώνονται όλα τα συναισθήματα. Ο σκηνοθέτης παρουσιάζει με απόλυτη ρεαλιστικότητα χωρίς κινηματογραφικούς καλλωπισμούς τις αντιδράσεις που νιώθει κάποιος όταν ξέρει ότι θα συναντήσει το θάνατο.. Βλέπουμε τις αντιδράσεις του, αλλά και τις ακούμε.. μέσα από λόγια που φλερτάρουν με την παράνοια όταν η απειλή του θανάτου πλησιάζει (η σκηνή με το γαύγισμα ως ξέσπασμα)..
Κάπου εδώ η ταινία μιλάει και για έναν ακόμα μεγάλο φόβο του ανθρώπου εκτός από τον θάνατο.. Όπως προανέφερα σε προηγούμενη παράγραφο μου οι πρωταγωνιστές δεν είχαν καμία επικοινωνία με την γη και επικοινωνούσαν μόνο μεταξύ τους.. αλλά κάποια στιγμή ίσως διακοπεί και αυτή η επικοινωνία.. Τότε ο θεατής βλέπει τον άνθρωπο αντιμέτωπο μαζί και με τους δύο μεγαλύτερους φόβους του.. Τον Θάνατο και την Μοναξιά.. Και όταν ο άνθρωπος δεν μπορεί να επικοινωνήσει με κανέναν, ενώ πρόκειται να συναντήσει το θάνατο.. επικοινωνεί αναγκαστικά με τον εαυτό του.. μονολογεί.. σκέφτεται.. αναρωτιέται.. ελπίζει.. ή παραδίδεται..
Ένα άλλο σημαντικό θέμα που πραγματεύεται η ταινία, είναι το που μπορούν να φτάσουν τα όρια των προσπαθειών για επιβίωση.. Και αν τελικά μπορούν αυτά τα όριά να ξεπεραστούν.. Κάποια στιγμή ακούγεται από τα χείλη ενός εκ των πρωταγωνιστών.. «Μην τα παρατήσεις».. περισσότερα δεν θα πω σε αυτό το σημείο προς αποφύγει αποκάλυψης στοιχείων για την τελική έκβαση του φιλμ.. Απλά ένα θα σας πω.. η ταινία έντεχνα θα σας κρατήσει σε αγωνία μέχρι την τελευταία σκηνή και το αν θα σας ευχαριστήσει (με Happy-End) δεν θα σας το πω.. Αλλά σίγουρα θα σας αποζημιώσει για τον οβολό σας που διαθέσατε (ο οποίος θα είναι και υψηλός αν το δείτε σε 3D)..
Δεν θα πρέπει να παραλείψουμε τα εφέ της ταινίας κυρίως στην 3D προβολή.. Το “Gravity” θεωρώ πως δεν θα έπρεπε να προβληθεί σε δισδιάστατη προβολή (αλλά έγινε για εμπορικούς λόγους, ώστε να υπάρχει και πιο οικονομικό εισιτήριο, άρα ευρύτερη προσέλευση).. Το λέω όχι γιατί δεν θα συνεπάρει τον θεατή και το δισδιάστατο φορματ.. αλλά γιατί κάποια πλάνα δεν θα μπορέσουν να αποτυπώσουν αυτό που θέλει ο σκηνοθέτης κι από πλευράς εικαστικής ομορφιάς, αλλά και από πλευράς δραματουργικής προσέγγισης.. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Κλόυνεϊ κάποιες στιγμές αφήνει την εργασία του και αγναντεύει την θέα από ψηλά.. και τότε η κάμερα ακολουθεί για να μας ταξιδέψει τις ομορφιές του σύμπαντος.. Αλλά δεν είναι τυχαίο και όταν η κάμερα εστιάζει σε ένα δάκρυ το οποίο μέσω της 3D τεχνολογίας πλησιάζει τον θεατή ενώ καθρεπτίζεται πάνω του κάποιο άτομο..Όλα αυτά δίχως το 3D φορμάτ μοιάζουν "άδεια", σαν κερήθρα δίχως μέλι..
Όπως ανέφερα στον πρόλογο η ταινία για πολλούς και όχι άδικα, έχει θέσει την υποψηφιότητα της για ταινία που θα γράψει ιστορία (στο είδος της πάντα).. και σίγουρα θα έχει και παρουσία στην οσκαρική φετινή κούρσα (8η Απονομή 2014) κυρίως σε τεχνικές κατηγορίες.. Άλλο ένα στοιχείο που την κάνει ξεχωριστή είναι ότι καθ όλη την διάρκεια της ταινίας και σε όλα τα πλάνα δεν εμφανίζεται κανένας άλλος άνθρωπος ή ζωντανός οργανισμός, εκτός από τους δυο πρωταγωνιστές (και στιγμιαία το νεκρό πλήρωμα).. Στο κάστινγκ αναφέρονται μεν συνολικά 7 ονόματα όπως και του Εντ Χάρις.. αλλά όλα δίπλα γράφουν «voice» που σημαίνει ότι απλά ακούγονται από τους ασυρμάτους.. δεν τους βλέπουμε πουθενά.. οι μόνοι εμφανείς πρωταγωνιστές είναι η Σάντρα Μπούλοκ και ο Τζορτζ Κλούνεϊ.. Η σειρά που τους ανέφερα δεν είναι τυχαία.. το τι εννοώ θα το καταλάβετε όταν δείτε την ταινία.. Και με αυτό τον τρόπο η ταινία απόφυγε άλλο ένα στερεότυπο των ταινιών δράσης του διαστήματος, εκείνο όπου οι υπεύθυνοι της διαστημικής βάσης στην γη παρακολουθούν τα δρώμενα από τα ραντάρ, με άφθονη κατανάλωση χάμπουργκερ και άγευστο χιούμορ..
Οι ερμηνείες των δύο και μοναδικών ηθοποιών θεωρούνται επαρκείς.. Πρόσφεραν αυτό που έπρεπε στο θεατή με ρεαλιστηκότητα.. Είδαμε μία Σάντρα Μπούλοκ (Ryan Stone) που δεν είχε όρεξη για ζωή, λόγω ενός καθοριστικού προσωπικού συμβάντος.. Και έναν Τζορτζ Κλούνεϊ (Matt Kowalski) γεμάτο όρεξη για ζωή.. Η ηρωίδα έπρεπε να βρει δυνάμεις να αντιμετωπίσει και το τραγικό συμβάν που της συνέβη στην γη και αυτό που της συνέβη στο διάστημα.. Ο ήρωας από την άλλη είχε να αντιμετωπίσει ένα μόνο συμβάν.. αυτό του διαστήματος.. Σύμμαχος του η αστείρευτη αυτοπεποίθησή και η θετική ενέργεια.. Σύμμαχος της ηρωίδας.. η θετική ενέργεια του «ήρωά» της, αλλά και το "ξέσπασμα" της απογοήτευσης..
Αφού αναφερθήκαμε στα περί ερμηνειών ας πούμε ότι η ηρωίδα μας, ερμήνευσε και με έναν ακόμα τρόπο.. τον οποίο επινόησε έντεχνα ο σκηνοθέτης.. Η 50χρονη (παρά κάτι) Μπούλοκ έβγαλε την στολή της αποκαλύπτοντας το καλλίγραμμο σώμα της.. υπήρξε αιτιολογία για την κίνηση αυτή, αλλά ξέρουμε ότι ο σκηνοθέτης έψαχνε αυτή την αφορμή για τους ανδρικούς οφθαλμούς.. Αναφορά πρέπει να γίνει και σε ένα όμορφο, χιουμοριστικό και διακριτικό φλερτ μεταξύ των πρωταγωνιστών, που ενδεχομένως να επηρέασε και την τελική έκβαση του φιλμ..
Την άπειρη σιωπή του διαστήματος έρχεται να "σκεπάσει" μελωδικά η μουσική σύνθεση του Steven Price (36 ετών), χαρίζοντάς μας ένα υπέροχο soundtrack, που συνοδεύει αρμονικά την αδρεναλίνη στις σκηνές δράσης αλλά και την συναισθηματική φόρτιση..
Μετά το Gravity σου μένει μια «γλυκόξινη» γεύση.. και δεν το λέω αυτό επειδή όντως η κινέζοι παίζουν καθοριστικό παράγοντα στο φιλμ.. αλλά γιατί αναμειγνύει την ομορφιά του διαστήματος, μαζί με την ασχήμια του.. Τα φωτεινά του σημεία μαζί με το απέραντο σκότος.. Την θέρμη του μαζί με την παγωνιά του.. Την μαγεία του μαζί με την αφιλοξενία του.. Χαρακτηριστικές είναι οι αντίστοιχες αντιφατικές ατάκες που ακούγονται από τα χείλη των ηρώων μας στις αναφορές τους για το σύμπαν..
Τελικός απολογισμός.. ένα ταξίδι κινηματογραφικά άρτιο από κάθε άποψη, που αξίζει να κάνει κάθε θεατής σε μία 3D αίθουσα και θα νιώσει ρίγη συγκίνησης με την αδρεναλίνη του στα ύψη.. μέχρι τέλους..
