Πρεμιέρα στο 15ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας «Νύχτες Πρεμιέρας» (2009)
Στις αίθουσες 15/10/09
Κοινωνική, Κωμωδία (Ελλάδα, 103 λεπτά)
Σκηνοθεσία-Σενάριο: Φίλιππος Τσίτος
Πρωταγωνιστούν: Αντώνης Καφετζόπουλος, Αναστάς Κοτζίνε, Τιτίκα Σαρινγκούλη, Γιώργος Σουξές, Κωνσταντίνος Κορωναίος, Παναγιώτης Σταματάκης, Μαρία Ζορμπά
Υπόθεση: O Σταύρος, ένας σαραντάρης άνδρας, είναι ένας ξενοφοβικός ψιλικατζής στην Ακαδημία Πλάτωνος, ο οποίος περνά όλη του την ημέρα καθισμένος έξω από το μαγαζί μαζί με τους φίλους του, σχολιάζοντας οποιονδήποτε περνά από μπροστά τους. Γνωρίζοντας ελάχιστα για το πραγματικό παρελθόν του μία μέρα θα ανακαλύψει πως όχι μόνο έχει αδελφό, αλλά πως ο αδελφός του είναι Αλβανός. Οι φίλοι του ξαφνικά αρχίζουν να τον κοιτούν με μισό μάτι και ο ίδιος ο Σταύρος μοιάζει να μην είναι σίγουρος για τίποτα στη ζωή του.
Ραντεβού «Ακαδημία Πλάτωνος», εκεί που ρέουν ακραία εθνικιστικά στοιχεία και προβάλλονται μέσω της ξενοφοβίας, εκεί που όλα κυλούν με τους δικούς τους αργούς ρυθμούς θέτοντας τους δικούς τους κανόνες, εκεί που δίνουν καθημερινά ραντεβού και οι ήρωες του Φίλιππου Τσίτου. Ραντεβού εκεί λοιπόν, στο μέρος που εκπροσωπεί μια ευρύτερη ελληνορατσιστική κουλτούρα. Και πιο συγκεκριμένα ραντεβού στο ψιλικατζίδικο του Σταύρου (Καφετζόπουλος), εκεί άλλωστε δίνουν ραντεβού οι ήρωες μας καθημερινά για να «σκοτώσουν» τον χρόνο τους.
Ο Σταύρος και οι φίλοι του είναι απλοί καθημερινοί πολίτες που αντιστέκονται σε μια πραγματικότητα, στην συγκατοίκηση με τους αλλοδαπούς, επίσης αντιδρούν σε οποιαδήποτε αλλαγή θα επέλθει γύρω τους χωρίς την συγκατάθεσή τους. Έχουν κατασκευάσει το δικό τους κόσμο και δεν δέχονται εντολές. Αντιδραστικοί και ασυμβίβαστοι σε όποια αλλαγή και ο μόνος συμβιβασμός τους με την ανία της καθημερινότητάς τους. Όλα γύρω τους αλλάζουν αλλά εκείνοι επιμένουν στην δική τους μονοδιάστατη αντίληψη των πραγμάτων. Σχολιάζουν τα πάντα, όσα δεν έχουν σχέση με εκείνους ή τουλάχιστον όσα νομίζουν πως δεν σχετίζονται μαζί τους. Ξαφνικά όμως όλα ταράζονται στην «Ακαδημία Πλάτωνος», οι θαμώνες της διαπιστώνουν πως μάλλον όσα σχολιάζουν τους αφορούν και μάλιστα άμεσα! Πλέον ριγμένοι σε λαβύρινθο δεν ξέρουν πως να απεγκλωβιστούν από τους κανόνες που οι ίδιοι θέσπισαν!
Τα πλάνα του σκηνοθέτη αποτυπώνουν όλα τα παραπάνω με ευθύτητα μέσα από μια προσεγμένη σκηνοθετική ματιά που χαρακτηρίζεται από απλότητα αλλά δίχως προχειρότητα. Προβάλει τις ανησυχίες των ηρώων με ρεαλιστικότητα και παράγει γέλιο μέσα από ανθρώπινες εγωιστικές καταστάσεις. Χαρακτηριστικές κωμικές στιγμές: [ Η αντιπαράθεση των αντιδράσεων στον ποδοσφαιρικό αγώνα / η επιχειρηματολογία του Σταύρου να πείσει τους άλλους και τον εαυτό του για την ελληνική του καταγωγή].
Το σενάριο επίσης απλό αλλά ουσιαστικό και καυστικό απέναντι στη ξενοφοβία. Η δραματουργική πλοκή βατή χωρίς εκπλήξεις αλλά συνοδεύοντας σταθερά το ενδιαφέρον του θεατή μέχρι το φινάλε. Η φωτογραφία σκοτεινή τονίζοντας την ανιαρή ζωή των πρωταγωνιστών και η εικόνα της Πρωτεύουσας χωρίς καλλωπισμούς (γκράφιτι σε τοίχους, κακοτεχνίες, μπάζα, πεταμένα σκουπίδια).
Τα πρόσωπα των ηρώων θλιμμένα, βουβά, άχρωμα, δίχως όρεξη για ζωή, παραδομένα. Χαρακτηριστική η σκηνή που σχολιάζουν τους κινέζους και τους αλβανούς, συγκρίνοντας το ποιος δουλεύει πιο έντονα, ενώ οι ίδιοι σχολιάζουν βυθισμένοι στις καρέκλες τους εντελώς αδρανείς! Ερμηνευτικά καλοντυμένο το εγχείρημα με άψογη φορεσιά εκείνη του πρωταγωνιστή, που καταξίωσε τον Καφετζόπουλο και εκτός συνόρων με το βραβείο ερμηνείας στο Φεστιβάλ του Λοκάρνο. Η ερμηνεία του ήταν αυθεντική, απέδωσε την πραότητα του ήρωα η οποία είχε και τα ξεσπάσματά της, ενώ ήταν απολαυστικά κωμικός όταν έπαιρνε το έντονα ξαφνιασμένο και απορημένο ύφος καθώς ο Σταύρος αντιμετώπιζε την αναθεώρηση του ίδιου του, του "είναι"!!! Η ταινία απέσπασε συνολικά τρία βραβεία στο Φεστιβάλ του Λοκάρνο: Βραβείο αντρικής ερμηνείας, Bραβείο οικουμενικής επιτροπής και Bραβείο επιτροπής Νέων.
Μια ταινία που περνάει με απλότητα και αμεσότητα μηνύματα περί ξενοφοβίας συνοδευόμενη από πετυχημένα κωμικά στοιχεία καταστάσεων. Λόγω της απλότητάς της, παρακολουθείται ευχάριστα από όλες τις ηλικίες και αποτελεί καλή οικογενειακή πρόταση.
(Ο Φίλιππος Τσίτος με το βραβείο Σκηνοθεσίας στο Λοκάρνο)
(Ο Α. Καφετζόπουλος ποζάρει με το βραβείο Ά Αντρικού στο Λοκάρνο )
Ο Α. Καφετζόπουλος στο Λοκάρνο
Ο Α. Καφετζόπουλος στην Πρεμιέρα στο Αττικόν
Ο Α. Καφετζόπουλος παίρνει το βραβείο "Ά Ανδρικού Ρόλου" στην Τελετή της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου