Απέσπασε 3 όσκαρ από τις 9 υποψηφιότητες που είχε το 2010:
Φωτογραφίας, Καλλιτεχνικής Διεύθυνσης, Οπτικών Εφέ.
[πρεμιέρα: 17/12/2009]
Προβολή: Real D
Υποψήφιο για 4 Χρυσές Σφαίρες: Καλύτερης Ταινίας, Σκηνοθεσίας, Μουσικής, Τραγουδιού.
Απέσπασε 2 Χρυσές Σφαίρες: Ταινίας & Σκηνοθεσίας.
Περιπέτεια / Σκηνοθεσία-Σενάριο: Τζέιμς Κάμερον / Πρωταγωνιστούν: Σαμ Γουόρθινγκτον, Σιγκούρνι Γουίβερ, Μισέλ Ροντρίγκεζ, Τζιοβάνι Ριμπίζι / Παραγωγή: ΗΠΑ 2009 / Διάρκεια: 161' min.
Υπόθεση: Οι ανθρωπότητα εντοπίζει κοιτάσματα μεγάλης αξίας στον πλανήτη Πανδώρα και αποφασίζει να αποκτήσει (να "κλέψει") αυτά τα κοιτάσματα. Για τον σκοπό αυτό στέλνουν έναν γήινο με κινητικά προβλήματα τον Σάλι ως κατάσκοπο που θα αντλήσει πληροφορίες για την φυλή τους. Όμως τα πράγματα περιπλέκονται όταν ο Σάλι γοητεύεται από τον πολιτισμό τους κι από την εξωγήινη Νεϊτίρι.
Ηχηρή επιστροφή του Τζέιμς Κάμερον μετά από την "απουσία" 12 ετών. Βέβαια σε αυτό το διάστημα ο Κάμερον δεν ήταν εντελώς απών, ασχολήθηκε με τηλεοπτικές παραγωγές και ντοκιμαντέρ, όπως το σκανδαλώδες για πολλούς "The Lost Tomb of Jesus" (2007). Το 1997 έκανε πολύ κόσμο να επιβιβαστεί στον Τιτανικό του, ακόμα και άτομα που δεν είχαν πάει ποτέ σινεμά, είχε κάνει τον κινηματογράφο κοσμικό γεγονός και δεν έβρισκες εισιτήριο για το ταξίδι του Τιτανικού για αρκετό καιρό. Με λίγα λόγια τότε με την ανέλπιστη επιτυχία του Τιτανικού που έσπασε κυριολεκτικά τα ταμεία, άλλαξε τις προσδοκίες των παραγωγών του κινηματογράφου, πίστεψαν ξανά σε μεγάλες παραγωγές που θα μπορούσαν να καλύψουν τα υπέρογκα έξοδα και να αποδώσουν μεγάλα κέρδη. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η ταινία του τότε άλλαξε τον κινηματογράφο αφού έγινε αποδεκτός από το σύνολο του κόσμου, το ίδιο λένε πως κάνει και τώρα με το Avatar, πως αυτή η ταινία αλλάζει τον κινηματογράφο. Είναι υπερβολή αυτό που λένε? Μάλλον δεν είναι, γιατί ο Κάμερον κάνει σε περίοδο οικονομικής κρίσης (το έργο το ετοίμαζε για 15 ολόκληρα χρόνια!) μια υπερπαραγωγή με μπάτζετ της τάξεως του μισού δισεκατομμυρίου δολαρίων πείθοντας την παραγωγό εταιρεία του πως θα αποσπάσει μεγάλα κέρδη. Αν καταφέρει αυτό το στόχο του (όπως όλα δείχνου σίγουρα θα το καταφέρει) θα παρακινήσει τούς παραγωγούς να επενδύσουν στον κινηματογράφο ακόμα και σε αυτήν την δύσκολη οικονομική περίοδο. Ενώ κάτι άλλο πολύ σημαντικό που πετυχαίνει το Άβαταρ είναι να γνωστοποιήσει στο ευρύτερο κοινό τoν μαγικό κόσμο της νέας 3D τεχνολογίας Real D. Ως τώρα η τεχνολογία αυτή είχε κυρίως ταυτιστεί με την παιδική ψυχαγωγία και η ταινία αυτή ανοίγει το δρόμο έτσι ώστε το Real D να το εμπιστευτούν οι παραγωγοί και για άλλα είδη ταινιών. Επομένως σύμφωνα με τα παραπάνω ο Κάμερον για δεύτερη φορά αλλάζει τα δεδομένα του κινηματογραφικού στερεώματος με το μεγάλο ρίσκο του.
Απίστευτη προσφορά προς όλους χωρίς κλήρωση, με μόλις 12 ευρώ οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επιβιβαστούν στα καθημερινά δρομολόγια της Cameron Air Lines για να ταξιδέψουν στον εξωτικό πλανήτη Πανδώρα και να γνωρίσουν από κοντά έναν εκπληκτικό εξωγήινο πολιτισμό. Κυριολεκτικά η παρακολούθηση του “Avatar” είναι ένα ταξίδι, ένα μεγάλο ταξίδι (σχεδόν τρίωρο), το οποίο όμως περνάει πολύ γρήγορα χωρίς να το καταλάβεις, όπως περνάνε συνήθως όλες οι ευχάριστες στιγμές.
Το εγχείρημα φροντίζει να αποκαλύπτει την μπατζετική του ταυτότητα σε κάθε τομέα, προσδίδοντας ένα προσεγμένο και άρτιο αποτέλεσμα. Η σκηνοθεσία είναι το πιο δυνατό χαρτί σε αυτή την παραγωγή και δεν αναφέρομαι στην 3D Real D τεχνολογία, γιατί η σκηνοθεσία είναι εντυπωσιακή ακόμα και απομονωμένη από τα 3D εφέ. Ο σκηνοθέτης μέσα από τα πλάνα του καταφέρνει έναν άγνωστο πλανήτη και πολιτισμό να τον κάνει οικείο στον θεατή. Μας μαγεύει η ομορφιά του πλανήτη και μας ξαφνιάζει θετικά με τα μυστικά του τα οποία αποκαλύπτονται σιγά σιγά. Βλέπουμε όποιες ομοιότητες με τον ανθρώπινο πολιτισμό αλλά και ευτυχώς αρκετές διαφορές, κυρίως όσον αφορά τον τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς. Γιατί ο Κάμερον εκτός από τις ομορφιές του πλανήτη εστιάζει και στις ψυχές των Εξωγήινων κι εκεί αποκαλύπτονται οι χαοτικές διαφορές με τον πολιτισμό μας. Αναθεωρώντας έννοιες περί εξέλιξης, διότι ο πολιτισμός μας με βάση την καθεαυτού ερμηνεία των λέξεων είναι πολύ πιο εξελιγμένος από αυτόν των Εξωγήινων, εμείς οπλίζουμε τα πολυβόλα μας όταν εκείνοι ακονίζουν τα βέλη τους, εμείς επιβιβαζόμαστε σε υπερσύγχρονα ρομπότ και ιπτάμενα σκάφη όταν εκείνοι επιβιβάζονται σε ζώα και πτηνά, όταν εμείς κοιτάμε την μελλοντική πρόοδο εκείνοι ασχολούνται με ήθη έθιμα και το παρελθόν των προγόνων τους, όταν εμείς προσκυνάμε το συμφέρον και το χρήμα εκείνοι ελπίζουν σε θεότητες, πνεύματα και καλές νεράιδες. Επίσης εντυπωσιακές είναι οι εικόνες των μαχών που αποδίδουν την ένταση χωρίς να κουράζουν (χωρίς να γίνεται πλεονασμός στη χρήση του 3D).
Τώρα βέβαια κανένας δεν θα αρνηθεί σε αυτά τα πολύ όμορφα πλάνα να προστεθεί και μια Τρίτη διάσταση η οποία είναι το κερασάκι στην είδη πολύ γευστική τούρτα. Κανένας δεν θα ενοχληθεί αν έχει την θέα μέσα από τα τζάμια ενός ελικοπτέρου ή την θέα από ένα ιπτάμενο μεγάλο πτηνό, ή αν νιώσει ότι βρίσκεται μέσα σε ένα υπέροχο δάσος με τα φυλλώματα γύρο του ή να βρεθεί κάτω από το φωτεινό δέντρο μιας μεγάλης θεότητας, της Έυβα. Τα Real D εφέ είναι πραγματικά εντυπωσιακά και θα εντυπωσιάσουν εξίσου και όσους είχαν είδη επαφή με αυτή την τεχνολογία και από άλλες παραγωγές. Δεν χρησιμοποιούνται εφέ εντυπωσιασμού όπως το να μας έρθει κάτι ακριβώς μπροστά στο πρόσωπο (όπως γίνεται συνήθως σε πιο παιδικές παραγωγές) αλλά ο Κάμερον προσπαθεί κυρίως να αποδώσει με τα 3D εφέ τον περιβάλλοντα χώρο έτσι ώστε ο θεατής να νιώθει πως βρίσκεται εκεί που βρίσκονται και οι ήρωες της ταινίας.
Το επόμενο σημαντικό χαρτί του έργου είναι το καλά δομημένο σενάριο το οποίο μπορεί να είναι κάπως προβλέψιμο σε ένα μεγάλο του μέρος αλλά αυτό δεν ενοχλεί τον θεατή. Ο θεατής ψυλλιάζεται την επόμενη κίνηση των ηρώων (όχι πάντα) αλλά όταν επαληθεύεται η υποψία του γεμίζει με ικανοποίηση, άλλωστε σε μία τέτοια υπόθεση τα δρώμενα δεν μπορούν να έχουν και πολλά σταυροδρόμια. Πάντως η υπόθεση και το σενάριο καθοδηγούν το ενδιαφέρον του θεατή σε μία συναισθηματική κορύφωση που κάνει την τρίχα του να αποκτά μια Τρίτη διάσταση καθώς ανασηκώνεται. Ενώ δεν απουσιάζει για άλλη μια φορά (όπως και στον Τιτανικό) μία συγκινητική ιστορία αγάπης, μόνο που εδώ η ιστορία αυτή είναι πιο γερά δομημένη (από εκείνη την κάπως επιπόλαια και παιδιαρίστηκη του Τιτανικού), παρόλο που είναι μεταξύ δύο εντελώς διαφορετικών ειδών, ανθρώπου και εξωγήινου, επιβεβαιώνοντας την έκφραση «τα αντίθετα έλκονται»!
Και φυσικά δεν πρέπει να παραλείψουμε τις ερμηνείες των ηθοποιών οι οποίες ήταν πολύ καλές παρόλο που δεν ακούστηκαν ηχηρά ονόματα στο κάστινγκ, αν και κάπως επισκιάζονται από την επιβλητική σκηνοθεσία. Πολλοί ίσος νομίζουν πως οι ερμηνείες περιορίζονται μόνο στην παρουσία των ηθοποιών στα πλάνα, ενώ συνεχίζονται και όταν στο πανί ερμηνεύουν οι Εξωγήινοι με την ψηφιακή τους μορφή. Γίνεται χρήση της γνωστής πλέον τεχνικής “Motion Capture”, όπου οι ερμηνείες των ηθοποιών ντύνονται ψηφιακά από τις μορφές των ανθρωποειδών που δημιουργήθηκαν μέσω υπολογιστή. Πάντως εδώ βλέπουμε την καλύτερη ως τώρα εφαρμογή της τεχνικής αυτής αφού τα ανθρωποειδή δείχνουν εφάμιλλα ζωντανά και φυσικά με τις ανθρώπινες παρουσίες, όπως επίσης πολύ φυσικά δείχνουν και τα υπόλοιπα ψηφιακά σκεβάσματα, τα ζώα, τα μηχανοκίνητα και ο περιβάλλοντας χώρος.
Κι εδώ έχουμε συνεργασία του Κάμερον με τον James Horner (όπως στο Titanic) o οποίος υπογράφει την μουσική της ταινίας και το τραγούδι των τίτλων τέλους. Μπορεί η μουσική να μην είναι εξίσου ιδιαίτερη με εκείνη του Τιτανικού ή με άλλες πολύ καλές δημιουργίες του συνθέτη (Braveheart, The perfect storm κ.α.) αλλά καταφέρνει να ντύσει μελωδικά την ταινία συνδυάζοντας τον λυρισμό με επικά ακούσματα. Μόνο που στερείται πρωτοτυπίας κι έτσι θυμίζει λίγο από Τιτανικό (όχι το κυρίως θέμα του Τιτανικού) και λίγο από «Άρχοντα των Δαχτυλιδιών» (του Howard Score). Πάντως θεωρείται καλό το αποτέλεσμα και είναι υποψήφιο για Χρυσή Σφαίρα μουσικής και τραγουδιού.
Και φυσικά πίσω από την ιστορία της σύγκρουσης της ανθρωπότητας με έναν εξωγήινο πολιτισμό υπάρχουν αρκετά σημαντικά θέματα που θίγει ο Κάμερον περνώντας μηνύματα στο κοινό. Η ταινία είναι μια καταγγελία προς τους πολέμους που γίνονται με μοναδικό γνώμονα το οικονομικό συμφέρον και μπορούμε να φέρουμε στο μυαλό μας κάποια "συγκεκριμένη" χώρα και κάποιους "συγκεκριμένους" πολέμους. Επίσης αν το δούμε βαθύτερα η μάχη στην οποία αναφέρεται η ταινία μας θυμίζει άνισες μάχες μεταξύ πανίσχυρων και αδύναμων (μας θύμισε τον πόλεμο ενάντια των ινδιάνων). Επίσης η ταινία περνάει και το μήνυμα ότι κάποιος που θεωρητικά δείχνει αδύναμος και ανίσχυρος (όπως ο ήρωας μας με τα κινητικά προβλήματα), μπορεί να ξεπεράσει τις αδυναμίες του και τον εαυτό του.
Ως επίλογο θα επαναλάβω αυτό που ανέφερα στην εισαγωγή μου:
«Απίστευτη προσφορά προς όλους χωρίς κλήρωση, με μόλις 12 ευρώ οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επιβιβαστούν στα καθημερινά δρομολόγια της Cameron Air Lines για να ταξιδέψουν στον εξωτικό πλανήτη Πανδώρα και να γνωρίσουν από κοντά έναν εκπληκτικό Εξωγήινο πολιτισμό»
Λοιπόν μην το σκέπτεστε τρέξτε να προμηθευτείτε το εισιτήριο και επιβιβαστείτε! Το μόνο κακό σε αυτό το ταξίδι είναι ένα… ότι είναι μετ’ επιστροφής… γιατί πολλοί θα ήθελαν να μείνουν μόνιμα στην πιο «ανθρώπινη» Πανδώρα!
Τρέιλερ:
Τρέιλερ: